Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), 6 Şubat depremlerinin ardından hızlandırılan kentsel dönüşüm süreçleri ile birlikte yürürlüğe konan Afet Yasasındaki değişiklikleri, ‘milyonlarca yurttaşı mülksüzleştirilmek için yasal kılıf niteliği taşıyan’ bir düzenleme olarak değerlendirdi.
TMMOB’dan yapılan açıklamada, “Toplumun geniş kesimlerinin en temel anayasal haklarını tehlikeye atan bu düzenlemenin geçmişteki benzer durumlarda yaptığımız ve karşılıksız kalan çağrılarımızdan farklı olarak, birşeylerin değiştiğine olan inançla Ana Muhalefet Partisi veya yeterli sayıda Milletvekili imzasıyla AYM`ye taşınmasını talep ediyoruz” ifadelerine yer verildi.
Açıklamanın tamamı şu şekilde;
6 Şubat depremlerinin ardından kentsel dönüşüm süreçlerini hızlandırma bahanesiyle yürürlüğe konan yasa değişikliği neler içeriyor?
1- Geçmişte, yerleşik alanlardaki riskli yapıları güvenli hale getirmek gerekçesiyle, bu yapılarda oturan yurttaşların ikamet edeceği yeni yerleşim alanları oluşturmak amacıyla ilan edilen rezerv yapı alanlarının, mevcut yapılaşmış alanlarda da belirlenmesinin önü açıldı.
2- Yani, geçmişte çoğunlukla kamu mülkiyetindeki boş araziler rezerv yapı alanı olarak ilan edilirken artık eviniz, oturduğunuz sokak, ikamet ettiğiniz mahalle rezerv yapı alanı olarak belirlenebilecek. Böylelikle, belki de on yıllardır oturduğunuz evinizi 90 gün içinde boşaltmanız gerektiği “yasal” olarak sizlere tebliğ edilecek ve sizin mülkünüz “gelir ve hasılat getirecek her türlü uygulama” için kullanılabilecek.
3- Yasada yapılan değişiklikle, Bakanlık veya ilgili idare sizin talebiniz olmadan, ikamet ettiğiniz konuta dair riskli yapı tespitinde bulunabilecek. Buna karşı koymaya çalıştığınızda, kolluk kuvvetleri eliyle bu tespit zorla yaptırılabilecek.
“Zorla evinizden tahliye edileceksiniz”
4- Riskli yapı tespitine ilişkin ilgili mercilere, çok kısıtlı hale getirilen sürelerde yaptığınız itiraz reddedildiğinde ise, konutunuz riskli yapı olarak ilan edilecek ve belirtilen süre içerisinde boşaltmazsanız yine kolluk kuvvetleri aracılığıyla zorla evinizden tahliye edileceksiniz.
5- Yasada yapılan değişiklikle, tüm başvuru ve işlemlerde bina sakinlerinin 3te 2sinin onay vermesi gerekirken artık %50+1 kişinin onayı yeterli olacak. Eğer onay vermeyen taraftaysanız ve binanız salt çoğunluk kararıyla tahliye edilip yıkıldıysa, size ait mülkiyet de onay veren komşularınıza açık artırmayla satılabilecek. Komşularınızdan alan çıkmazsa, ilgili Bakanlık rayiç bedel üzerinden konutunuzu kamulaştırabilecek.
6- Binanızın riskli olduğunu düşünen taraftasınız ama binanın yıkım ve yeniden inşa süreci sonrasında ortaya çıkacak maliyeti karşılayacak gelire sahip değilseniz (yani yoksulsanız); Bakanlık konutunuza ortak olacak, gerektiğinde sizi borçlandıracak ve üstelik eğer borcunuzu ödemezseniz mülkiyetinizin tamamına el koyup size yalnızca, mirasçılarınıza devretmenizin mümkün olmadığı “oturma izni” verecek.
“Bir avuç sermayedarın yararına düzenlendi”
7- Rezerv yapı ilanından riskli yapı kararına, tahliye işleminden yıkım kararına tüm süreçlerde itiraz süreçleri daraltılmış, dava yetkileri sınırlandırılmıştır. Yeniden inşa aşamasında plan askı ve itiraz süreçleri ile uygulama projesi aranmamasına kadar tüm süreçler geniş halk kitlelerinin yerine müteahhitlerin ve bir avuç sermayedarın yararına düzenlenmiştir.
8- Toplumun geniş kesimlerinin en temel anayasal haklarını tehlikeye atan bu düzenlemenin geçmişteki benzer durumlarda yaptığımız ve karşılıksız kalan çağrılarımızdan farklı olarak, birşeylerin değiştiğine olan inançla Ana Muhalefet Partisi veya yeterli sayıda Milletvekili imzasıyla AYM`ye taşınmasını talep ediyoruz.
9- Milyonlarca yurttaşı mülksüzleştirilmek için yasal kılıf niteliği taşıyan bu düzenlemeye karşı temel haklarımızı savunmak üzere herkesi ses çıkarmaya, itirazımızı görünür kılmaya davet ediyoruz.
