485. Uluslararası Manisa Mesir Macunu Festivali’nde Ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Manisa’nın Mesir Tarihi” başlıklı söyleşisiyle Manisalılarla bir araya geldi.
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanı Ferdi Zeyrek ve eşi Nurcan Zeyrek’in yanı sıra CHP Manisa Milletvekilleri Selma Aliye Kavaf, Bekir Başevirgen, CHP Manisa İl Başkanı İlksen Özalper, çevre illerden gelen CHP il başkanları ile Şehzadeler Belediye Başkanı Gülşah Durbay, Yunusemre Belediye Başkanı Semih Balaban, Gördes Belediye Başkanı İbrahim Büke ve çok sayıda vatandaş da söyleşiyi takip etti.
“Burası enteresan bir yerdir”
Manisa’nın bereketli toprakları ve tarih boyunca sahip olduğu stratejik öneme dikkat çeken Prof. Dr. İlber Ortaylı, mesir macununun Osmanlı eczacılığına dayanan bir şifa kaynağı olduğunu vurguladı. Ortaylı, konuşmasında şunları kaydetti:
“Burası enteresan bir yerdir. İyonya’nın çok önemli federasyon merkezlerinden biridir. Bereketinden dolayı da çok ilgi çeken bir yer olmuştur. Mesela Büyük Pers İmparatorluğu’nun idaresinde kalmıştır burası. Çok önemlidir. Burası kıta Yunanistan’ına benzemez; doğu kültürünün zenginliklerini de içerir, kültüründe bu derinlik vardır. Burada kalıcı kültürel organlar vardır. Toplumların eski kalıcı kültürleri burada katman katman birikir. Bunların bazılarının bilincindesinizdir, bazılarının değilsinizdir. Nereden gelir, nasıl gelir, bunu bilmek gerekir. Örneğin mesir macunu da işte böyle bir kültürel birikimin ürünüdür. Osmanlı eczacılığına dayanır. Öyle sadece şeker olsun diye tatlı tatlı yenilsin yapılmamıştır; bayağı ciddi bir şifa ilacı muhtevasına sahiptir. İçeriği çok geniştir. Bu gibi unsurlar önemlidir. Bilmediğiniz ananeler de vardır. Yunanistan dersiniz, altından İran çıkar. Lidya, İyonya, Persler, Yunanlar, Osmanlı burada çok değişik kültürler yaşamıştır. O yüzden burada attığınız adımı düşüneceksiniz. Canım istiyor, ev yapayım, binayı dikeyim anlayışı olmaz.”
Ağlayan Kaya ve Niobe Efsanesi
Konuşmasında Manisa’nın mitolojik geçmişine de değinen Ortaylı, Ağlayan Kaya ve Niobe efsanesine şu sözlerle atıfta bulundu:
“Manisa’da Ağlayan Kaya vardır. Eskiden oradan su sızardı. Bu yer, mitolojik bir hikayeye dayanır. Efsaneye göre, Niobe, tanrıça Leto’ya karşı böbürlenerek, ‘Sen doğurmuyorsun, ben senden daha üstünüm’ demiştir. Buna öfkelenen Leto, Niobe’nin yedi kızını okla öldürmüştür. Leto, hem bakirelerin hem de avcıların tanrıçasıdır ve oldukça gaddar bir tanrıdır.”
“Manisa bir ilim merkezidir”
Manisa’nın Osmanlı dönemindeki önemine de dikkat çeken Ortaylı, “15. asırdan beri Manisa bir ilim merkezidir. Seçkin medreseler kurulmuştur, Tıp gibi birçok bilim dalında insanlar yetişmiştir. Fatih Sultan Mehmet de şehzadeliğinde Manisa’da bulunmuştur. Enderun’da yetişti diyoruz ama esas burada aldığı eğitim de çok mühimdir. Kanuni Sultan Süleyman da Manisa’da yetişen şehzadelerden biridir. Manisa, tarihi boyunca ilim ve kültürün canlı olduğu bir merkezdir.” diye konuştu.
