Taze sağılmış keçi sütüne incir sütü veya incir dalı konup sütün 5 dakika içerisinde mayalanmasıyla yapılan, Anadolu Yörükleri arasında “teleme” ve “çobanaşı” da denen tarif hangi eserde de geçmektedir?
a) Decameron
b) Binbir Gece Masalları
c) İlyada
d) Dede Korkut Hikayeleri
Taze sağılmış keçi sütüne incir sütü veya incir dalı eklenerek kısa sürede yapılan, Yörükler arasında “teleme” veya “çobanaşı” olarak bilinen geleneksel yöntem, Homeros’un İlyada adlı eserinde de geçmektedir. İlyada destanında, sütün incir sütü ile mayalanması gibi hızlı bir dönüşümün betimlendiği ifade edilmektedir. Bu tarifin, Anadolu’daki kadim bir teknik olan teleme yapımıyla aynı olduğu, uzmanlar tarafından yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. Bu da Anadolu’nun Homeros destanındaki kültürel izlerini yansıtmaktadır.
Teleme, geçmişteki gastronomik birikimi ve Anadolu’nun mutfak tarihini gözler önüne seren bir lezzet olarak değerlendirilmektedir. İncir sütündeki lateks maddesinin, sütün mayalanmasındaki ana etken olduğu belirtilmektedir.
Homeros’un İlyada Destanı
İlyada, antik Yunan edebiyatının en önemli eserlerinden biridir ve Homeros tarafından MÖ 8. yüzyılda yazıldığı kabul edilmektedir. Yunan mitolojisinin zengin anlatılarına dayanan bu destan, Batı edebiyatının temel taşlarından biri olarak kabul edilir. Eser, Troya Savaşı’nın son dönemlerini ve özellikle Akhilleus’un (Achilles) öfkesini merkeze alır.
Destan, Troya Savaşı’nın dokuzuncu yılında başlar. Savaş, Yunanistan’ın çeşitli şehirlerinden gelen askerler ile Troya kenti arasında geçer. İlyada’nın merkezinde, savaşın liderlerinden biri olan Akhilleus’un kişisel öfkesi yer alır. Akhilleus, Agamemnon’un kendisine haksızlık etmesi üzerine savaştan çekilir ve bu durum Yunan ordusunu zor duruma düşürür. Destan, Akhilleus’un öfkesinin savaşın gidişatını nasıl etkilediğini ve en sonunda Troya kahramanı Hektor ile olan düellosunu anlatır.
İlyada, tarihi gerçeklerden ziyade mitolojik anlatılara dayanır. Ancak, Troya’nın gerçekten var olduğuna dair arkeolojik bulgular, destanın tarihsel bir olaydan esinlenmiş olabileceğini düşündürmektedir. Heinrich Schliemann’ın 19. yüzyılda yaptığı kazılar, Troya’nın olası kalıntılarını ortaya çıkarmıştır.
Cevap: D: İlyada
