“Kim Milyoner Olmak İster?” adlı yarışmada “2010-2015 yıllarındaki UEFA turnuvalarında kullanılan 536 penaltı üzerinde yapılan akademik bir araştırmaya göre, penaltı atışları, kaleye karşıdan bakıldığında en çok hangi tarafa doğru kullanılmıştır?” sorusu soruldu. Şıklar ise şu şekilde;

A) Sol üst taraf
B) Sağ üst taraf
C) Sol alt taraf
D) Sağ alt taraf

2010-2015 yılları arasında UEFA Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nde kullanılan 536 penaltı üzerinde yapılan bir araştırma, penaltı sonuçlarını etkileyen faktörleri üç ana başlık altında incelemiştir: durumsal faktörler (maçın ev sahibi ya da deplasmanda oynanması, maçın durumu, maçın dönemi gibi), bireysel faktörler (oyuncunun dominant ayağı, oynadığı pozisyon ve kaleci ile yaş farkı) ve performans faktörleri (şutun yönü ve kalecinin hareketi).

Araştırma, bu faktörlerin penaltıların başarıyla sonuçlanıp sonuçlanmamasına olan etkilerini anlamak amacıyla lojistik regresyon analizine dayanmıştır. İşte bu çalışmadan elde edilen temel bulgular:

Penaltı Başarısını Etkileyen Faktörler

Şut Yönü:
- Penaltı atışlarının kaleye göre alt bölgelere, özellikle kaleciye göre alt sol merkeze yönlendirilmesi durumunda kurtarılma ihtimali önemli ölçüde artmıştır.
- Bununla birlikte, penaltının üst bölgelere, özellikle üst köşelere yönlendirilmesi, gol olma olasılığını artırmıştır.
Maçın Dönemi:
- Maçın 30. ve 60. dakikaları arasında kullanılan penaltılarda, kurtarılma ihtimalinin diğer dönemlere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Kalecinin Stratejisi:
- Kalecilerin daha uzun süre bekleyerek doğru yöne hareket etmelerinin, penaltıyı kurtarma şansını artırabileceği vurgulanmıştır.
Durumsal Faktörlerin Etkisi:
- Performans faktörleri, penaltı sonucunu belirlemede en etkili unsurlar olarak öne çıksa da, maçın oynandığı dönem gibi durumsal faktörlerin de başarıyı etkileyebileceği görülmüştür.

Çalışmanın Önerileri

Oyuncular İçin: Penaltı kullanan oyuncular, şutlarını mümkün olduğunca üst köşelere yönlendirmeye teşvik edilmelidir. Alt bölgelere yapılan vuruşlar, kurtarılma ihtimalini artırmaktadır.
Kaleciler İçin: Kaleciler, penaltıyı atan oyuncunun yönelimi hakkında daha fazla bilgi toplayarak daha uzun süre beklemeli ve doğru yöne hareket etmelidir.

Araştırma, penaltı vuruşlarının kaleye karşıdan bakıldığında genellikle sağ alt ve sol alt taraflara yöneldiğini ortaya koymaktadır. Bu eğilim, oyuncuların tercih ettikleri vuruş teknikleri ve doğal yönelimleri ile ilişkilidir.

Doğal Ayak Kullanımı: Sağ ayaklı oyuncular genellikle sağ alt köşeyi tercih ederken, sol ayaklı oyuncuların sol alt köşeyi hedefleme eğiliminde oldukları görülmüştür.
Düşük Risk Stratejisi: Alt köşelere yapılan vuruşlar, genellikle daha az risk içerir ve kalecilerin kurtarma şansını azaltır.

Sol alt köşe: 149 gol, 33 kurtarış, 6 kaçırma = Toplam 188 atış.
Sol üst köşe: 43 gol, 3 kurtarış, 6 kaçırma = Toplam 52 atış.
Sağ alt köşe: 98 gol, 29 kurtarış, 5 kaçırma = Toplam 132 atış.
Sağ üst köşe: 18 gol, 1 kurtarış, 4 kaçırma = Toplam 23 atış.
Sağ üst köşe: 26 gol, 0 kurtarış, 2 kaçırma = Toplam 28 atış.
Orta sol alt: 28 gol, 20 kurtarış, 0 kaçırma = Toplam 48 atış.
Orta sağ alt: 24 gol, 12 kurtarış, 0 kaçırma = Toplam 36 atış.
Orta sağ üst: 21 gol, 3 kurtarış, 5 kaçırma = Toplam 29 atış.

En çok tercih edilen bölge: Sol alt köşe

Penaltı atışlarının yönlendirilmiş olduğu bölgeler analiz edildiğinde, en çok tercih edilen bölge “Sol alt taraf” olarak gerçekleşti. Sağ ayaklı oyuncular doğal yönleri gereği bu bölgeyi sıkça tercih etmişler ve bu bölgeye toplam 188 atış yapılmıştır.