Akyurt Hamarat Eller Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nde kışlık hazırlıklar başladı. Akyurt’un yöresel lezzeti haline gelen topak tarhana ve halep kurusu sofralarda yerini almak üzere gün sayıyor.
Akyurt’un hamarat kadınları ilçenin geleneksel yemek kültürünü yaşatmaya devam ediyor. S.S. Akyurt Hamarat Eller Tarımsal Kalkınma Kooperatifi üyeleri hazırladıkları yemekler ile kışa hazırlanıyor. Kırsal iklim koşullarını yaşayan Akyurt ilçesi’nde yaz aylarının kısa sürmesi nedeniyle kış hazırlıkları geleneksel hale gelirken, kooperatif aracılığıyla da hazırlanan yiyeceklerin satışı gerçekleştiriliyor.
GELENEK DEVAM EDİYOR
Ürün çeşitliliğini her geçen gün artıran Akyurt Hamarat Eller Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin ortaklarından Aysel Avcı, hazırlanan yemeklerin ilçede yetişen sebze ve mahsüller ile hazırlandığını belirterek tamamen organik olduğunu söyledi. Bitki üretim sezonunun kısa sürmesi nedeniyle kış hazırlığının önemli hale geldiğini ifade eden Avcı, “Üretim yapılamayan soğuk günlerin uzun sürmesi nedeniyle ilçemizde kışlık hazırlıklar önem kazandı. Geçmişte ürünlerin taze şekilde muhafaza olanağı olmadığı için kışın tüketilecek ürünler yaz aylarında hazırlanıp kuru veya konserve şeklinde muhafaza ediliyordu. Bu sayede kışın yemek çeşitliliği artarken diğer taraftan da insanlar katkısız doğal ürünler tüketme fırsatını elde ediyor. Bu hazırlıklar yıllardır yapıldığından gelenek haline gelmiş, günümüzde her ne kadar ürünlerin muhafaza olanakları artsa da insanlar bu gelenekten yani kışlık hazırlıklardan vazgeçmemiştir. Kışlık hazırlanan gıda ürünlerinin en önemlileri ilçemize has olan Topak Tarhana ve Halep (Dolmalık Patlıcan) Kurusudur” diye konuştu. Ürettikleri ürünlerin özellikle katıldıkları fuarlarda büyük ilgi gördüğünü ve ilçenin geleneksel yemeklerinin aranılır hale geldiğini dile getiren Avcı, ‘Talep her geçen gün artıyor, ilçemize özgü yemeklerin ilgi görmesi bizlere heyecan veriyor” dedi. Avcı, ayrıca Akyurt Kültür Parkı’nda yer alan satış ofisi ile de ürünlerin tüketiciler ile buluştuğunu kaydetti.
AKYURT TOPAK TARHANASI
Yaz boyu açık alanda otlayan hayvanların sütünden elde edilen tam veya yarım yağlı süzme yoğurtlar tuzlanıp 1-2 ay boyunca mayalandırmaya bırakılır. Güz ayları yani Sonbahara kadar bekleyen tuzlu yoğurt ağaçların yaprakları dökmeye başladığı dönem dökülmektedir. Bir gece öncesinden içine el değirmeninde hazırlanan kırıklı yarma eklenerek bez üzerine isteğe göre topak, kesme, sıkma şekilleri verilerek dökülen tarhana parçaları 1 hafta 10 gün içerisinde hazır kuruyarak hazır hale gelir. Tarhanalar kışın tüketilmesi için bez torba veya cam-plastik bidonlarda ve serin yerde muhafaza edilir.
Topak Tarhana hafif güneş ışığının olduğu güz aylarında (sonbaharda) dökülür. Bu dönem genellikle ağaçların yapraklarının dökülmeye başladığı ama havaların da güneşli geçtiği dönemdir. Bu yüzden ilçede “Gazel tarhanası, güzel tarhanası” denilmektedir.
Akyurt Topak Tarhana Çorbası Yapımı
Akyurt Topak Tarhanası Çorbası yöresel çorbalarımızdan biridir. Geçmişte tarlaya çalışmaya gidenlere kahvaltı niyetine hazırlanan bu çorba zamanla düğünlerde, toplu davetlerde de yapılmıştır. Günümüzde daha çok ramazan aylarında akşam yemeklerinde, misafir ve bayram sofralarına ve aile halkı için akşam sofralarına pişirilmektedir.
Çorbanın Yapılışı:
Çorba yapılacak kadar tarhanalar bir kâsede su eklenip 1 gece bekletilir. Sabah ekşi suyu süzülür. Tekrar su doldurulur ve yine boşaltılır. Süzdürülen tarhanaların içine 1 tane yumurta kırılır. Elle özenir. Su eklenir karıştırılır. Ocağa konulur. Kaynayana kadar karıştırılır. Servis yaparken nane-pulbiber-tereyağlı sos gezdirilir.
İsteğe göre çorba kaynayınca tencereye veya sonrasında servis tabaklarına dövülmüş sarımsak eklenir. Yine tercihe göre yörede servis tabaklarına basma peynir (kuru peynir, küp peyniri) serpilir.
AKYURT HALEP (DOLMALIK PATLICAN) KURUSU
Akyurt Halebi, patlıcanların dolmalık olacak şekilde yöreye has yöntemle soyulup hazırlanarak, güneşte kurutulması sonucu oluşan kışlık bir üründür. Akyurt Halebi ilçede ev hanımları konu komşu toplanarak hazırlanan bir üründür.
Akyurt Halebinin farklı bir özelliği de kabuklarının yöreye özgü yöntemle soyulmasıdır. Dolmalık patlıcanların sadece ağız kısmında çizgi şeklinde kabuk bırakılır. Kabukları soyulan patlıcan parçalarının içleri boşaltılır. Akyurt Halebindeki en önemli unsurlardan biri de dolmalık patlıcanların içi ve dışının beyaz ve lekesiz şekilde kurutulmasıdır. İpe dizilerek veya düz zeminde güneşte ortalama 3 günde kurutulan dolmalık patlıcanlar bez torbalara alınıp rutubetsiz, kuru bir yerde kış için saklanır.
Akyurt Halep (Dolmalık Patlıcan) Kurusu ile kışın Halep Dolması yapılmaktadır.
AKYURT HALEP DOLMASI YAPIMI
Kurutulmuş Halepler (Dolmalık Patlıcan Kurusu) kaynar su ile haşlanır.
Dolmanın iç harcı için:
-Kuru soğan
-Yağ
-Salça
-Pirinç
-Bulgur (Bulgur pirincin 1/3 oranında kullanılır)
-Tuz
-Baharatlar (Nane, pulbiber, karabiber, sumak)
-Limon veya limon tuzu
Bir tavada yağ kızdırılır ve soğan eklenip kavrulur. Harca pirinç ve bulgur da eklenir biraz daha kavrulur. Hazır olan harca tuz, isteğe göre baharatlar ve limon veya limon tuzu suyu eklenir ve ocağın altı kapatılır. Hazırlanan harç haşlanmış haleplerin içine doldurulur ve halepler tencerenin dibine dizilir. Hepsi doldurulup tencereye dizilince üzerine az salçalı su karışımı yapılıp dökülür. Tencerenin kapağı kapalı şekilde kısık ateşte yarım saat pişirilir. Servis sırasında yanına limon parçaları ile servis yapılır.